Kawa jest jednym z najczęściej spożywanych napojów na świecie, ale nie każdy wie, że jej cena jest zależna od wielu czynników, które mogą się zmieniać w zależności od sytuacji na rynku i warunków pogodowych. Cenę kawy kształtują zarówno koszty produkcji i transportu, jak i popyt i podaż na rynku międzynarodowym.
Czynniki wpływające na cenę kawy
Koszty produkcji i transportu kawy to wszystkie wydatki ponoszone przez producentów, przetwórców i importerów surowej kawy w celu dostarczenia jej do palarni i sklepów. Koszty te obejmują między innymi:
- Warunki klimatyczne – powodzie, susze, choroby i szkodniki mogą wpływać na plony i jakość kawy, a także na koszty nawadniania i ochrony roślin.
- Koszty produkcji kawy – koszty uprawy, zbioru, obróbki i przechowywania kawy zależą od wielkości plantacji, rodzaju metody obróbki, jakości ziaren i poziomu mechanizacji.
- Zużycie wody na plantacji – woda jest niezbędna do uprawy i obróbki kawy, ale jej dostępność i cena mogą się różnić w zależności od regionu.
- Wynagrodzenia pracowników – koszty siły roboczej są jednym z największych składników kosztów produkcji kawy. Wynagrodzenia pracowników zależą od kraju, regionu, sezonu i warunków pracy.
- Transport i wszystkie opłaty przewozowe – koszty transportu kawy obejmują zarówno koszty przewozu ziaren z plantacji do portu eksportowego, jak i koszty wysyłki kontenerów do portu importowego. Koszty te zależą od odległości, rodzaju transportu (drogowy, kolejowy, morski lub lotniczy), paliwa, ubezpieczenia i opłat celnych.
- Badania kawy – koszty badania kawy obejmują zarówno koszty analizy jakościowej i sensorycznej ziaren, jak i koszty próbkowania i degustacji kawy przez potencjalnych klientów i palarnie.
- Pakowanie – koszty pakowania kawy obejmują zarówno koszty materiałów opakowaniowych (worki jutowe lub polipropylenowe), jak i koszty etykietowania i znakowania kawy według norm jakościowych (np. gatunek, pochodzenie, metoda obróbki) lub certyfikatów (np. Organic, Fair Trade, Rainforest Alliance).
- Giełda – kawa jako surowiec naturalny jest notowana na giełdach, co przekłada się na jej zmienną cenę.
Należy także pamiętać, że popyt i podaż na rynku międzynarodowym to siły rynkowe, które bardzo kształtują cenę kawy na giełdach towarowych, gdzie handluje się kontraktami terminowymi i opcjami na kawę arabikę i robustę.